Nadwzroczność/ dalekowzroczność (ang. hypermetropia, hyperopia) to wada wzroku, która powoduje niewyraźne widzenie szczególnie z bliska, ale także z daleka. Jego przyczyną jest nieprawidłowe ogniskowanie promieni świetlnych przez układ optyczny oka za siatkówką, przez co do mózgu dociera rozmyty obraz.
Nadwzroczność może być spowodowana zbyt słabą mocą łamiącą układu optycznego (m.in. rogówki i soczewki) lub zbyt krótką gałką oczną. W zależności od wielkości wady wyróżnia się nadwzroczność małą (do +2,5D), średnią (+2,5D do +6,0D) lub dużą (ponad +6,0D). Jest to wada wzroku, która może być korygowana tak zwanymi soczewkami plusowymi (kontaktowymi lub okularowymi), a w niektórych przypadkach chirurgią refrakcyjną.
Nadwzroczność u małych dzieci
U małych dzieci niewielka nadwzroczność jest stanem fizjologicznym, jednakże wraz z dorastaniem oczy powinny ulegać procesowi emmetropizacji (pozbywać się nadwzroczności, by uzyskać stan bez wady wzroku). Jeśli wada jest zbyt duża, nie zniknie i należy ją korygować od wczesnych lat, aby uniknąć trwałego niedowiedzenia (stanu, w którym żadna technika korekcji nie pomoże osiągnąć pełnej ostrości wzroku).
Nadwzroczność w młodości
W młodości objawy nadwzroczności mogą być dyskretne lub wręcz niedostrzegalne. Osoba z niedużą nadwzrocznością może ją wyrównać przez stałe napięcie akomodacji, zarówno przy patrzeniu w dal, jak i przy patrzeniu z bliska. Wiąże się to jednak z uczuciem zmęczenia, bólami oczu i głowy, zamglonym widzeniem, łzawieniem, a niekiedy, szczególnie u dzieci, z zezem zbieżnym. Wraz ze starzeniem się, objawy nadwzroczności stają się bardziej dostrzegalne. Ponadto nieskorygowana duża nadwzroczność może powodować nieodwracalne niedowidzenie.
Uwaga na jaskrę! Osoby nadwzroczne ze względu na specyficzną budowę oczu (krótką gałkę, płytkie komory przednie) są narażone na występowanie jaskry. Jest to związane z wąskim kątem przesączania – strukturą, przez którą odpływa płyn z oka. Jego zamykanie się powoduje wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego i uszkodzenie nerwu wzrokowego. Noszenie soczewek kontaktowych, okularów czy nawet zabieg refrakcyjny nie chronią przed wystąpieniem jaskry. Dlatego osoby nadwzroczne powinny regularnie kontrolować się u okulisty i mieć wykonywane badanie kąta przesączania oraz pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego.
Podczas badania kąta przesączania można zastosować metodę kontaktową lub nowoczesny aparatem OCT przedniego odcinka oka (AS-OCT). Pierwsza technika wymaga znieczulenia oczu kroplami i przyłożenia specjalnej soczewki, aby uwidocznić badane struktury. Technika AS-OCT zaś jest badaniem bezkontaktowym, dostępnym tylko w specjalistycznych ośrodkach. Nie wymaga znieczulenia i wygląda podobnie jak wykonanie zdjęcia, ale daje znacznie więcej informacji na temat anatomii przedniego odcinka oka. Instytut Oka dysponuje najnowocześniejszym aparatem do tomografii przedniego odcinka oka AS-OCT. Casia2 to najnowsza, druga generacja tomografii AS-OCT – jest to jedyny aparat tego typu w Polsce.
Nadwzroczności nie można całkowicie wyleczyć, ale jest to wada wzroku, która może być korygowana różnymi metodami.
Aby skorygować dalekowzroczność za pomocą okularów, wykorzystuje się szkła jednoogniskowe o stałej mocy na całej powierzchni. Dzięki temu ognisko znajdujące się za siatkówką zostaje przeniesione bezpośrednio na siatkówkę.
W przypadku dalekowzroczności pacjent widzi niewyraźnie przedmioty znajdujące się blisko, a jednocześnie dostrzega wyraźnie obiekty znajdujące się daleko. Przyczyną jest nieprawidłowe ogniskowanie promieni świetlnych przez układ optyczny oka za siatkówką.
W celu korygowania dalekowzroczności stosuje się soczewki plusowe (kontaktowe lub okularowe), a w określonych przypadkach także chirurgią refrakcyjną.